Różne rodzaje testowania oprogramowania

1. Testy jednostkowe

Testy jednostkowe są wykonywane na bardzo niskim poziomie, blisko źródła aplikacji. Polegają one na testowaniu poszczególnych metod i funkcji klas, komponentów lub modułów używanych przez oprogramowanie. Testy jednostkowe można zazwyczaj dość tanio zautomatyzować i bardzo szybko uruchomić przy pomocy serwera ciągłej integracji.

2. Testy integracyjne

Testy integracyjne pozwalają sprawdzić, czy poszczególne moduły lub usługi wykorzystywane przez aplikację dobrze ze sobą współpracują. Przykładem może być testowanie interakcji z bazą danych lub upewnienie się, że mikrousługi współpracują ze sobą w oczekiwany sposób. Tego typu testy są droższe do przeprowadzenia, ponieważ wymagają uruchomienia wielu części aplikacji.

3. Testy funkcjonalne

Testy funkcjonalne kładą nacisk na wymagania biznesowe aplikacji. Weryfikują one jedynie dane wyjściowe czynności i nie sprawdzają stanów pośrednich systemu podczas jej wykonywania.

Testy integracyjne i funkcjonalne są czasami mylone, ponieważ jedne i drugie wymagają interakcji pomiędzy wieloma komponentami. Różnica polega na tym, że w ramach testu integracyjnego można po prostu sprawdzić, czy możliwe jest wysłanie zapytania do bazy danych, podczas gdy test funkcjonalny oczekiwałby uzyskania określonej wartości z bazy danych, jak określono w wymaganiach produktu.

4. Testy kompleksowe

W ramach testów kompleksowych zachowanie użytkownika w oprogramowaniu jest replikowane w kompletnym środowisku aplikacji. Pozwalają one zweryfikować, czy różne przepływy użytkowników działają zgodnie z oczekiwaniami. Mogą być proste, np. załadowanie strony internetowej lub zalogowanie się, oraz znacznie bardziej złożone, np. weryfikacja powiadomień e-mail, płatności online itp.

Testy kompleksowe są bardzo przydatne, ale drogie do wykonania. Ponadto mogą być trudne do utrzymania, gdy są zautomatyzowane. Zaleca się wprowadzenie kilku kluczowych testów kompleksowych i poleganie w większym stopniu na niższych poziomach testowania (testy jednostkowe i integracyjne), co pozwoli szybko identyfikować zmiany.

5. Testy akceptacyjne

Testy akceptacyjne to formalne testy weryfikujące, czy system spełnia wymagania biznesowe. Wymagają one uruchomienia całej aplikacji na czas testowania i skupiają się na replikowaniu zachowań użytkowników. Mogą jednak także mierzyć wydajność systemu oraz odrzucać zmiany w przypadku niespełnienia określonych celów.

6. Testy wydajności

Testy wydajności oceniają, jak system zachowuje się przy określonym obciążeniu. Testy te pomagają zmierzyć niezawodność, szybkość, skalowalność i responsywność aplikacji. W ramach testu wydajności można na przykład obserwować czasy odpowiedzi przy wykonywaniu dużej liczby żądań lub określić, jak system zachowuje się przy znacznej ilości danych. Tego typu testy pozwalają m.in. ustalić, czy aplikacja spełnia wymagania dotyczące wydajności, zlokalizować wąskie gardła czy zmierzyć stabilność podczas największego natężenia ruchu.

7. Testy smoke

Testy smoke to podstawowe testy sprawdzające podstawową funkcjonalność aplikacji. Mają być szybkie do wykonania, a ich celem jest zapewnienie, że główne funkcje systemu działają zgodnie z oczekiwaniami.

Testy smoke mogą być przydatne zaraz po stworzeniu nowej kompilacji, kiedy można po ich przeprowadzeniu zdecydować o uruchomieniu droższych testów, lub zaraz po wdrożeniu, w celu upewniania się, że aplikacja działa poprawnie w nowo wdrożonym środowisku.

Jak zautomatyzować testy

Aby zautomatyzować testy, trzeba najpierw napisać je programowo, używając struktury testowej, która pasuje do aplikacji. PHPUnit, Mocha czy RSpec to przykłady struktur testowych, które można wykorzystać odpowiednio dla języków PHP, JavaScript i Ruby. W przypadku każdego języka istnieje wiele opcji, można więc je przeanalizować i zapytać społeczność programistów, która będzie najlepsza w konkretnym przypadku.

Gdy testy można wykonać za pomocą skryptu z terminala, możesz zlecić ich automatyczne wykonanie przez serwer ciągłej integracji, taki jak Bamboo, lub użyć usługi chmurowej, takiej jak Bitbucket Pipelines. Narzędzia te będą monitorować repozytoria i wykonywać zestaw testów za każdym razem, gdy do głównego repozytorium zostaną wprowadzone zmiany.

Testowanie eksploracyjne

Im więcej funkcji i ulepszeń znajdzie się w Twoim kodzie, tym więcej testów będzie trzeba przeprowadzić, aby upewnić się, że cały system działa poprawnie. Warto byłoby też sprawdzić w przypadku każdego naprawionego błędu, czy nie pojawia się on w nowszych wydaniach. Automatyzacja jest kluczem, który to umożliwia, a pisanie testów prędzej czy później stanie się częścią Twojego przepływu pracy programistycznej.

Pojawia się więc pytanie, czy warto jeszcze przeprowadzać testy ręczne? Krótka odpowiedź brzmi: tak. Najlepszym rozwiązaniem może być przeprowadzenie testów eksploracyjnych, które pozwalają wykryć nieoczywiste błędy.

Sesja testów eksploracyjnych nie powinna być dłuższa niż dwie godziny i należy jasno określić jej zakres, aby pomóc testerom skupić się na konkretnym obszarze oprogramowania. Gdy wszyscy testerzy otrzymają już informacje, należy wykonać różne czynności, aby sprawdzić, jak zachowuje się system.

Uwaga na temat testowania

Na zakończenie tego przewodnika należy poruszyć temat celu testowania. Choć ważne jest, aby przetestować, czy użytkownicy mogą faktycznie korzystać z aplikacji (zalogować się i zapisać obiekt), równie ważne jest przetestowanie, czy aplikacja nie ulegnie awarii, gdy zostaną wprowadzone złe dane lub wykonane nieoczekiwane czynności. Musisz przewidzieć, co się stanie, gdy użytkownik zrobi literówkę, spróbuje zapisać niekompletny formularz lub użyje niewłaściwego interfejsu API. Trzeba sprawdzić, czy ktoś może łatwo naruszyć dane lub uzyskać nieuprawniony dostęp do zasobu. Dobry zestaw testów powinien próbować zepsuć aplikację i pomóc zrozumieć jej granice.

Należy pamiętać, że testy to też kod! Nie zapominaj więc o nich podczas przeglądu kodu, ponieważ mogą stanowić ostatnią fazę procesu produkcji.

Open DevOps firmy Atlassian zapewnia dostęp do otwartej platformy łańcucha narzędzi umożliwiającej tworzenie pipeline'u programistycznego opartego na CD z wykorzystaniem ulubionych narzędzi. Dowiedz się, jak wykorzystać narzędzia firmy Atlassian i innych firm, aby włączyć testowanie do przepływu pracy, sięgając do naszych samouczków dotyczących testowania DevOps.